İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Kanun No. 6331 Kabul
Tarihi: 20/6/2012
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam
ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; işyerlerinde
iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve
mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi
için işveren ve çalışanların görev,
yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.
Kapsam ve istisnalar
MADDE 2 – (1) Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine,
bu işyerlerinin işverenleri ile işveren
vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak
üzere tüm çalışanlarına
faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
(2) Ancak aşağıda
belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri
uygulanmaz:
a) Fabrika, bakım
merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı
Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının
faaliyetleri.
b) Afet ve acil
durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.
c) Ev
hizmetleri.
ç) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve
hizmet üretimi yapanlar.
d) Hükümlü ve
tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında,
iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve
meslek edindirme faaliyetleri.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakanlık: Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Çalışan:
Kendi özel kanunlarındaki statülerine
bakılmaksızın kamu
veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiyi,
c) Çalışan
temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme,
tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil
etmeye yetkili çalışanı,
ç) Destek elemanı: Asli görevinin
yanında iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele,
ilk yardım ve benzeri konularda özel
olarak görevlendirilmiş uygun donanım ve
yeterli eğitime sahip kişiyi,
d) Eğitim
kurumu: İş güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ve diğer sağlık
personelinin eğitimlerini vermek üzere Bakanlıkça
yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarını, üniversiteleri
ve Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler
tarafından kurulan müesseseleri,
e) Genç çalışan: Onbeş yaşını bitirmiş ancak onsekiz yaşını
doldurmamış çalışanı,
f) İş
güvenliği uzmanı: İş
sağlığı ve güvenliği
alanında görev yapmak üzere
Bakanlıkça yetkilendirilmiş,
iş güvenliği
uzmanlığı belgesine sahip mühendis,
mimar veya teknik elemanı,
6495 SAYILI
KANUN İLE DEĞİŞEN İBARE
“f) İş Güvenliği Uzmanı: Usul ve esasları
yönetmelikle belirlenen, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak
üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip,
Bakanlık ve ilgili kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler
ile mühendislik veya mimarlık eğitimi veren fakültelerin mezunları ile
teknik elemanı,”
g) İş kazası: İşyerinde
veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme
sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen özre uğratan
olayı,
ğ) İşveren: Çalışan
istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan
kurum ve kuruluşları,
h) İşyeri:
Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan
unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal
veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı
bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler
ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma,
muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer
eklentiler ve araçları da içeren organizasyonu,
ı) İşyeri hekimi: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev
yapmak üzere Bakanlıkça
yetkilendirilmiş, işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi,
i) İşyeri sağlık ve güvenlik
birimi: İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve
personele sahip olan birimi,
j) Konsey:
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği
Konseyini,
k) Kurul: İş sağlığı ve güvenliği
kurulunu,
1) Meslek
hastalığı: Mesleki risklere maruziyet
sonucu ortaya çıkan hastalığı,
m) Ortak sağlık ve güvenlik
birimi: Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret
Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler
tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve
personele sahip olan ve Bakanlıkça
yetkilendirilen birimi,
n) Önleme: İşyerinde
yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan
tedbirlerin tümünü,
o) Risk:
Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana
gelme ihtimalini,
ö) Risk değerlendirmesi: İşyerinde
var olan ya da dışarıdan
gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine
yol açan faktörler ile tehlikelerden
kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol
tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
p) Tehlike: İşyerinde
var olan ya da dışarıdan
gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar
veya hasar verme potansiyelini,
r) Tehlike sınıfı: İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, işin her
safhasında kullanılan veya ortaya çıkan
maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri,
çalışma ortam ve şartları ile
ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için
belirlenen tehlike grubunu,
s) Teknik
eleman: Teknik öğretmen, fizikçi ve kimyager unvanına
sahip olanlar ile üniversitelerin iş
sağlığı ve güvenliği
programı mezunlarını,
6495 SAYILI KANUN İLE DEĞİŞEN İBARE:
s) Teknik eleman: Teknik öğretmen, fizikçi, kimyager ve
biyolog unvanına sahip olanlar ile üniversitelerin iş sağlığı ve güvenliği
programı mezunlarını,”
ş) İşyeri hemşiresi: 25/2/1954 tarihli ve
6283 sayılı Hemşirelik Kanununa göre hemşirelik
mesleğini icra etmeye yetkili, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev
yapmak üzere Bakanlıkça
yetkilendirilmiş işyeri hemşireliği
belgesine sahip hemşire/sağlık
memurunu,
ifade eder.
(2) İşveren adına
hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde
görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun
uygulanması bakımından işveren sayılır.
İKİNCİ BÖLÜM
İşveren ile Çalışanların Görev,
Yetki ve Yükümlülükleri
İşverenin genel yükümlülüğü
MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle ilgili
sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;
a) Mesleki
risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin
alınması, organizasyonun yapılması, gerekli
araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik
tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun
iyileştirilmesi için çalışmalar
yapar.
b) İşyerinde
alınan iş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların
giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi
yapar veya yaptırır.
ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
d) Yeterli
bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati
ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için
gerekli tedbirleri alır.
(2) İşyeri dışındaki
uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin
sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin
sorumluluklarını etkilemez.
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
Risklerden korunma ilkeleri
MADDE 5 – (1) İşverenin yükümlülüklerinin
yerine getirilmesinde aşağıdaki ilkeler göz önünde
bulundurulur:
a) Risklerden
kaçınmak.
b) Kaçınılması mümkün olmayan
riskleri analiz etmek.
c) Risklerle
kaynağında mücadele etmek.
ç) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin
tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim
metotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle
tekdüze çalışma ve üretim temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz
etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en aza
indirmek.
d) Teknik gelişmelere
uyum sağlamak.
e) Tehlikeli
olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek.
f) Teknoloji, iş
organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile
ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel
bir önleme politikası geliştirmek.
g) Toplu
korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik
vermek.
ğ) Çalışanlara uygun talimatlar vermek.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
MADDE 6 – (1) Mesleki risklerin önlenmesi
ve bu risklerden korunulmasına
yönelik çalışmaları da
kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri
hekimi ve diğer sağlık
personeli görevlendirir. Çalışanları arasında
belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu
hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik
birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen
niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde,
tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate
alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
b) Görevlendirdikleri
kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini
yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve
zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde
sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler
arasında iş birliği ve
koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum
ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak
bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini
etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri
kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden
çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve
bunların işverenlerini bilgilendirir.
(2) 4/1/2002
tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki
kamu kurum ve kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner
sermayeli kuruluşlardan doğrudan alabileceği gibi
4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde
de alabilir.
(3) Tam süreli işyeri
hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık
personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi
MADDE 7 – (1) İş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yerine getirilmesi için, Bakanlıkça aşağıdaki şartlarla
destek sağlanabilir:
a) Kamu kurum
ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı
bulunanlardan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer
alan işyerleri faydalanabilir. Ancak, Bakanlar Kurulu,
ondan az çalışanı bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinin de faydalanmasına karar
verebilir.
b) Giderler, iş kazası ve
meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için
toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik
Kurumu tarafından finanse edilir.
c) Uygulamada,
Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları esas alınır.
ç) Bu Kanun ve diğer mevzuat gereğince yapılan
kontrol ve denetimlerde; istihdam ettiği kişilerin
sigortalılık bildiriminde bulunmadığı tespit
edilen işverenlerden, tespit tarihine kadar yapılan ödemeler
yasal faizi ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumunca tahsil edilir
ve bu durumdaki işverenler, sağlanan destekten üç yıl süreyle
faydalanamaz.
d) Uygulamaya
ilişkin olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri
gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve doğabilecek sorunları çözmeye
Bakanlık yetkilidir.
(2) Aşağıdaki
konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir:
a) İş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yerine getirilmesi için sağlanacak
desteğin uygulanması.
b) Destek sağlanacak
ondan az çalışanı bulunan işyerlerinin özellikleri
göz önünde bulundurularak; Sosyal Güvenlik
Kurumu tarafından ödenecek iş sağlığı ve güvenliği hizmet
bedellerinin tespiti, destek olunacak kısmı ve ödenme şekli.
c) Destekten
faydalanabilecek işyerlerinin taşıması gereken şartlar.
ç) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
verecek kuruluşların özellikleri.
(3) Etkinlik ve
sürekliliğin sağlanması amacıyla;
Bakanlık tarafından Sağlık Bakanlığı,
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve ilgili meslek kuruluşlarıyla iş birliği yapılabilir.
İşyeri hekimleri ve iş güvenliği
uzmanları
MADDE 8 – (1) İşyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanlarının hak ve yetkileri, görevlerini yerine getirmeleri
nedeniyle kısıtlanamaz. Bu kişiler, görevlerini
mesleğin gerektirdiği etik
ilkeler ve mesleki bağımsızlık içerisinde yürütür.
(2) İşyeri
hekimi ve iş güvenliği uzmanları; görevlendirildikleri
işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle
ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak
bildirir; bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin işveren
tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu
hususu Bakanlığın yetkili birimine bildirir.
(3) Hizmet
sunan kuruluşlar ile işyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet
sundukları işverene karşı sorumludur.
(4) Çalışanın ölümü veya
maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün
bozulmasına neden olan iş kazası veya
meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri
hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki
belgesi askıya alınır.
(5) İş güvenliği
uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok
tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı,
tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az
tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine
sahip olmaları şartı aranır. Bakanlık, iş güvenliği
uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin görevlendirilmesi
konusunda sektörel alanda özel düzenleme
yapabilir.
(6) Belirlenen çalışma süresi
nedeniyle işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi
gereken durumlarda; işveren, işyeri sağlık ve güvenlik
birimi kurar. Bu durumda, çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, 22/5/2003 tarihli ve 4857
sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresi
dikkate alınır.
(7) Kamu kurum
ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri
hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma
niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli
görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine
riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili
personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu
kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek
personele, görev yaptığı her saat için (200)
gösterge rakamının memur
aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave
ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden
damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu
durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde,
günlük mesai saatlerine bağlı kalmak
kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla
olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.
(8) Kamu sağlık
hizmetlerinde tam süreli çalışmaya ilişkin
mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, işyeri
hekimlerinin ve diğer sağlık
personelinin işyeri sağlık ve güvenlik
birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde görevlendirilmelerinde
ve hizmet verilen işyerlerinde çalışanlarla
sınırlı olmak üzere görevlerini
yerine getirmelerinde, diğer kanunların kısıtlayıcı hükümleri
uygulanmaz.
Tehlike sınıfının
belirlenmesi
MADDE 9 – (1) İşyeri tehlike sınıfları;
31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 83 üncü
maddesine göre belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim
tarifesi de dikkate alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün Başkanlığında ilgili
taraflarca oluşturulan komisyonun görüşleri doğrultusunda,
Bakanlıkça çıkarılacak tebliğ ile tespit edilir.
(2) İşyeri
tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate
alınır.
Risk değerlendirmesi,
kontrol, ölçüm ve araştırma
MADDE 10 – (1) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk
değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Risk
değerlendirmesi yapılırken aşağıdaki
hususlar dikkate alınır:
a) Belirli
risklerden etkilenecek çalışanların durumu.
b) Kullanılacak iş ekipmanı ile
kimyasal madde ve müstahzarların seçimi.
c) İşyerinin
tertip ve düzeni.
ç) Genç, yaşlı,
engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren
gruplar ile kadın çalışanların durumu.
(2) İşveren,
yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği
tedbirleri ile kullanılması gereken koruyucu donanım veya
ekipmanı belirler.
(3) İşyerinde
uygulanacak iş sağlığı ve güvenliği
tedbirleri, çalışma şekilleri ve üretim yöntemleri;
çalışanların sağlık ve güvenlik yönünden korunma
düzeyini yükseltecek ve işyerinin
idari yapılanmasının her
kademesinde uygulanabilir nitelikte olmalıdır.
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu
ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik
gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar.
Acil durum planları, yangınla mücadele ve
ilk yardım
MADDE 11 – (1) İşveren;
a) Çalışma ortamı, kullanılan
maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate
alarak meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek,
çalışanları ve çalışma çevresini
etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler
ve bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı
tedbirleri alır.
b) Acil
durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere
gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar, acil
durum planlarını hazırlar.
c) Acil
durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel
tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde
bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme,
koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve
benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli
yeterli sayıda kişiyi görevlendirir,
araç ve gereçleri sağlayarak eğitim ve
tatbikatları yaptırır ve
ekiplerin her zaman hazır bulunmalarını sağlar.
ç) Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale,
kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki
kuruluşlarla irtibatı sağlayacak
gerekli düzenlemeleri yapar.
Tahliye
MADDE 12 – (1) Ciddi, yakın ve önlenemeyen
tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren;
a) Çalışanların işi bırakarak
derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir
yere gidebilmeleri için, önceden gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara
gerekli talimatları verir.
b) Durumun
devam etmesi hâlinde, zorunluluk olmadıkça,
gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler
dışındaki çalışanlardan
işlerine devam etmelerini isteyemez.
(2) İşveren, çalışanların
kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi
ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve
amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi
için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde
müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir
durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden
dolayı sorumlu tutulamaz.
Çalışmaktan kaçınma hakkı
MADDE 13 – (1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan
çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde
ise işverene başvurarak durumun tespit
edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar
verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise
derhâl kararını verir ve
durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan
temsilcisine yazılı olarak bildirilir.
(2) Kurul veya
işverenin çalışanın talebi
yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli
tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan
kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan
kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden
doğan diğer hakları saklıdır.
(3) Çalışanlar
ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu
durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini
veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli
yere gider. Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları kısıtlanamaz.
(4) İş sözleşmesiyle çalışanlar,
talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı
durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini
feshedebilir. Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu
personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.
(5) Bu Kanunun
25 inci maddesine göre işyerinde işin durdurulması hâlinde, bu
madde hükümleri uygulanmaz.
İş kazası ve
meslek hastalıklarının kayıt ve
bildirimi
MADDE 14 – (1) İşveren;
a) Bütün iş kazalarının ve
meslek hastalıklarının kaydını tutar,
gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.
b) İşyerinde
meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden
olmadığı halde işyeri ya
da iş ekipmanının zarara
uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma
potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenler.
(2) İşveren, aşağıdaki
hallerde belirtilen sürede Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimde
bulunur:
a) İş kazalarını kazadan
sonraki üç iş günü içinde.
b) Sağlık hizmeti
sunucuları veya işyeri hekimi tarafından
kendisine bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği
tarihten itibaren üç iş günü içinde.
(3) İşyeri
hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları; meslek hastalığı ön tanısı
koydukları vakaları, Sosyal Güvenlik
Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucularına sevk eder.
(4) Sağlık hizmeti
sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını,
yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı tanısı
koydukları vakaları en geç on gün içinde
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.
(5) Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça belirlenir.
Sağlık gözetimi
MADDE 15 – (1) İşveren;
a) Çalışanların işyerinde
maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate
alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
b) Aşağıdaki
hallerde çalışanların sağlık
muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek
hastalığı veya sağlık
nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından
sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin
tehlike sınıfına göre Bakanlıkça
belirlenen düzenli aralıklarla.
(2) Tehlikeli
ve çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde çalışacaklar,
yapacakları işe uygun olduklarını belirten
sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.
(3) Bu Kanun
kapsamında alınması gereken
sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik
biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik
biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır.
Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından
belirlenen hakem hastanelere yapılır,
verilen kararlar kesindir.
(4) Sağlık gözetiminden
doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek
maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.
(5) Sağlık
muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının
korunması açısından sağlık
bilgileri gizli tutulur.
Çalışanların bilgilendirilmesi
MADDE 16 – (1) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi
amacıyla işveren, çalışanları ve çalışan
temsilcilerini işyerinin özelliklerini de dikkate alarak
aşağıdaki konularda bilgilendirir:
a) İşyerinde
karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik
riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler.
b) Kendileri
ile ilgili yasal hak ve sorumluluklar.
c) İlk yardım, olağan dışı
durumlar, afetler ve yangınla mücadele ve tahliye işleri
konusunda görevlendirilen kişiler.
(2) İşveren;
a) 12 nci maddede belirtilen ciddi ve yakın
tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan bütün çalışanları,
tehlikeler ile bunlardan doğan risklere karşı alınmış ve alınacak
tedbirler hakkında derhal bilgilendirir.
b) Başka işyerlerinden
çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanların birinci
fıkrada belirtilen bilgileri almalarını sağlamak üzere, söz konusu çalışanların işverenlerine
gerekli bilgileri verir.
c) Risk değerlendirmesi,
iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili koruyucu ve önleyici tedbirler, ölçüm,
analiz, teknik kontrol, kayıtlar, raporlar ve teftişten elde
edilen bilgilere, destek elemanları ile çalışan
temsilcilerinin ulaşmasını sağlar.
Çalışanların eğitimi
MADDE 17 – (1) İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini
almasını sağlar. Bu eğitim özellikle;
işe başlamadan önce, çalışma yeri
veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde
veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde
verilir. Eğitimler, değişen ve
ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli
aralıklarla tekrarlanır.
(2) Çalışan
temsilcileri özel olarak eğitilir.
(3) Mesleki eğitim alma
zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok
tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili
mesleki eğitim aldığını
belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
(4) İş kazası geçiren veya
meslek hastalığına yakalanan çalışana işe başlamadan önce, söz konusu
kazanın veya meslek hastalığının
sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri
ile ilgili ilave eğitim verilir. Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan
fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi
yenileme eğitimi verilir.
(5) Tehlikeli
ve çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik
riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair
belge olmaksızın, başka işyerlerinden
çalışmak üzere gelen çalışanlar işe başlatılamaz.
(6) Geçici iş ilişkisi
kurulan işveren, iş sağlığı ve güvenliği
risklerine karşı çalışana gerekli eğitimin verilmesini sağlar.
(7) Bu madde
kapsamında verilecek eğitimin maliyeti çalışanlara
yansıtılamaz. Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden
sayılır. Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde
olması hâlinde, bu süreler fazla sürelerle çalışma veya
fazla çalışma olarak değerlendirilir.
Çalışanların görüşlerinin
alınması ve katılımlarının sağlanması
MADDE 18 – (1) İşveren, görüş alma ve
katılımın sağlanması konusunda, çalışanlara
veya iki ve daha fazla çalışan temsilcisinin bulunduğu işyerlerinde
varsa işyeri yetkili sendika temsilcilerine yoksa çalışan
temsilcilerine aşağıdaki imkânları sağlar:
a) İş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili konularda görüşlerinin alınması, teklif
getirme hakkının tanınması ve bu
konulardaki görüşmelerde yer alma ve katılımlarının sağlanması.
b) Yeni
teknolojilerin uygulanması, seçilecek iş ekipmanı, çalışma ortamı ve şartlarının çalışanların sağlık ve güvenliğine
etkisi konularında görüşlerinin
alınması.
(2) İşveren,
destek elemanları ile çalışan
temsilcilerinin aşağıdaki konularda önceden görüşlerinin
alınmasını sağlar:
a) İşyerinden
görevlendirilecek veya işyeri dışından
hizmet alınacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer
personel ile ilk yardım, yangınla mücadele ve
tahliye işleri için kişilerin görevlendirilmesi.
b) Risk değerlendirmesi
yapılarak, alınması gereken
koruyucu ve önleyici tedbirlerin ve kullanılması gereken
koruyucu donanım ve ekipmanın belirlenmesi.
c) Sağlık ve güvenlik
risklerinin önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yürütülmesi.
ç) Çalışanların bilgilendirilmesi.
d) Çalışanlara
verilecek eğitimin planlanması.
(3) Çalışanların veya çalışan
temsilcilerinin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği için alınan önlemlerin
yetersiz olduğu durumlarda veya teftiş sırasında,
yetkili makama başvurmalarından dolayı hakları kısıtlanamaz.
Çalışanların yükümlülükleri
MADDE 19 – (1) Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda,
kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten
etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini
tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
(2) Çalışanların, işveren
tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda
yükümlülükleri şunlardır:
a) İşyerindeki
makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma
ekipmanı ve diğer üretim araçlarını
kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik
donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak
ve değiştirmemek.
b) Kendilerine
sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru
kullanmak ve korumak.
c) İşyerindeki
makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden
ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve
koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde,
işverene veya çalışan
temsilcisine derhal haber vermek.
ç) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde
tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların
giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan
temsilcisi ile iş birliği yapmak.
d) Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan
temsilcisi ile iş birliği yapmak.
Çalışan
temsilcisi
MADDE 20 – (1) İşveren; işyerinin değişik bölümlerindeki
riskler ve çalışan sayılarını göz önünde
bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar arasında yapılacak seçim veya
seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla, aşağıda
belirtilen sayılarda çalışan
temsilcisini görevlendirir:
a) İki ile
elli arasında çalışanı bulunan işyerlerinde bir.
b) Ellibir ile yüz arasında çalışanı bulunan
işyerlerinde iki.
c) Yüzbir ile beşyüz
arasında çalışanı bulunan işyerlerinde üç.
ç) Beşyüzbir ile bin arasında çalışanı bulunan
işyerlerinde dört.
d) Binbir ile ikibin arasında çalışanı bulunan
işyerlerinde beş.
e) İkibinbir
ve üzeri çalışanı bulunan
işyerlerinde altı.
(2) Birden
fazla çalışan temsilcisinin bulunması
durumunda baş temsilci, çalışan
temsilcileri arasında yapılacak seçimle
belirlenir.
(3) Çalışan
temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin
azaltılması için, işverene öneride
bulunma ve işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme
hakkına sahiptir.
(4) Görevlerini
yürütmeleri nedeniyle, çalışan
temsilcileri ve destek elemanlarının hakları kısıtlanamaz
ve görevlerini yerine getirebilmeleri için işveren
tarafından gerekli imkânlar sağlanır.
(5) İşyerinde
yetkili sendika bulunması hâlinde, işyeri sendika temsilcileri çalışan
temsilcisi olarak da görev yapar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Konsey, Kurul
ve Koordinasyon
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi
MADDE 21 – (1) Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için
tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey kurulmuştur.
(2) Konsey,
Bakanlık Müsteşarının başkanlığında aşağıda
belirtilen üyelerden oluşur:
a) Bakanlık İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü, Çalışma Genel
Müdürü, İş Teftiş Kurulu Başkanı ve
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından
bir genel müdür.
b) Bilim,
Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii
Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Kalkınma, Millî Eğitim ile
Sağlık bakanlıklarından
ilgili birer genel müdür.
c) Yükseköğretim
Kurulu Başkanlığından bir yürütme
kurulu üyesi, Devlet Personel Başkanlığından
bir başkan yardımcısı.
ç) İşveren, işçi ve kamu görevlileri
sendikaları üst kuruluşlarının en
fazla üyeye sahip ilk üçünden, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliğinden, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları
Konfederasyonundan, Türk Tabipleri Birliğinden, Türk Mühendis ve
Mimar Odaları Birliğinden ve Türkiye
Ziraat Odaları Birliğinden konuyla ilgili veya görevli
birer yönetim kurulu üyesi.
d) İhtiyaç duyulması hâlinde İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün teklifi
ve Konseyin kararı ile belirlenen, iş sağlığı ve güvenliği
konusunda faaliyet gösteren kurum veya kuruluşlardan en
fazla iki temsilci.
(3) İkinci fıkranın (d)
bendi kapsamında belirlenen Konsey üyeleri,
iki yıl için seçilir ve üst üste iki
olağan toplantıya katılmaz ise
ilgili kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.
(4) Konseyin sekretaryası, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yürütülür.
(5) Konsey,
toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile
karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu
kararı belirler. Çekimser oy kullanılamaz.
(6) Konsey yılda iki
defa olağan toplanır. Başkanın veya üyelerin üçte
birinin teklifi ile olağanüstü olarak da toplanabilir.
(7) Konseyin çalışma usul
ve esasları Bakanlık tarafından
belirlenir.
İş sağlığı ve güvenliği kurulu
MADDE 22 – (1) Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan
fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde
işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun
kurul kararlarını uygular.
(2) Altı aydan
fazla süren asıl işveren-alt
işveren ilişkisinin bulunduğu
hallerde;
a) Asıl işveren ve
alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise,
faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların uygulanması
konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence
sağlanır.
b) Asıl işveren
tarafından kurul oluşturulmuş ise,
kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren,
koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten
yetkili bir temsilci atar.
c) İşyerinde
kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren,
alt işverenin oluşturduğu kurula
iş birliği ve koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten
yetkili bir temsilci atar.
ç) Kurul oluşturması
gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı elliden
fazla ise, koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve
alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur.
(3) Aynı çalışma alanında
birden fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce
birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler,
birbirlerinin çalışmalarını
etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer işverenleri
bilgilendirir.
İş sağlığı ve güvenliğinin koordinasyonu
MADDE 23 – (1) Aynı çalışma alanını birden
fazla işverenin paylaşması
durumunda işverenler; iş hijyeni ile iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin
uygulanmasında iş birliği yapar,
yapılan işin yapısı göz önüne alınarak
mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulması çalışmalarını
koordinasyon içinde yapar, birbirlerini ve çalışan
temsilcilerini bu riskler konusunda bilgilendirir.
(2) Birden
fazla işyerinin bulunduğu iş
merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri
veya siteleri gibi yerlerde, iş sağlığı ve güvenliği
konusundaki koordinasyon yönetim tarafından sağlanır. Yönetim, işyerlerinde
iş sağlığı ve güvenliği yönünden diğer işyerlerini
etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları için işverenleri
uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri
Bakanlığa bildirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Teftiş ve İdari Yaptırımlar
Teftiş,
inceleme, araştırma, müfettişin yetki,
yükümlülük ve sorumluluğu
MADDE 24 – (1) Bu Kanun hükümlerinin
uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş sağlığı ve güvenliği yönünden
teftiş yapmaya yetkili Bakanlık iş müfettişlerince
yapılır. Bu Kanun kapsamında yapılacak
teftiş ve incelemelerde, 4857 sayılı Kanunun
92, 93, 96, 97 ve 107 nci maddeleri uygulanır.
(2) Bakanlık, işyerlerinde
iş sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm,
inceleme ve araştırma yapmaya, bu amaçla numune almaya ve eğitim
kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik
birimlerinde kontrol ve denetim yapmaya yetkilidir. Bu konularda
yetkilendirilenler mümkün olduğu kadar işi
aksatmamak, işverenin ve işyerinin meslek sırları ile gördükleri ve öğrendikleri
hususları tamamen gizli tutmakla yükümlüdür.
Kontrol ve denetimin usul ve esasları Bakanlıkça düzenlenir.
(3) Askeri işyerleriyle
yurt güvenliği için
gerekli maddeler üretilen işyerlerinin denetim ve teftişi konusu
ve sonuçlarına ait işlemler, Millî Savunma
Bakanlığı ve Bakanlıkça
birlikte hazırlanacak yönetmeliğe göre yürütülür.
İşin durdurulması
MADDE 25 – (1) İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde
veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati
tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu
tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu
tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan
ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin
bir bölümünde veya tamamında iş
durdurulur. Ayrıca çok tehlikeli sınıfta yer
alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel
kazaların olabileceği işyerlerinde,
risk değerlendirmesi yapılmamış olması
durumunda iş durdurulur.
(2) İş sağlığı ve güvenliği bakımından
teftişe yetkili üç iş müfettişinden oluşan heyet,
iş sağlığı ve güvenliği bakımından
teftişe yetkili iş müfettişinin
tespiti üzerine gerekli incelemeleri yaparak, tespit
tarihinden itibaren iki gün içerisinde işin durdurulmasına karar
verebilir. Ancak tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi hâlinde;
tespiti yapan iş müfettişi, heyet tarafından
karar alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla işi
durdurur.
(3) İşin
durdurulması kararı, ilgili mülki idare
amirine ve işyeri dosyasının bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu
il müdürlüğüne bir gün içinde gönderilir.
İşin durdurulması kararı, mülki idare
amiri tarafından yirmidört saat içinde
yerine getirilir. Ancak, tespit edilen hususun acil müdahaleyi
gerektirmesi nedeniyle verilen işin durdurulması kararı, mülki idare
amiri tarafından aynı gün yerine
getirilir.
(4) İşveren,
yerine getirildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde,
yetkili iş mahkemesinde işin durdurulması kararına itiraz
edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının
uygulanmasını etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle
görüşür ve altı iş günü içinde
karara bağlar. Mahkeme kararı kesindir.
(5) İşverenin
işin durdurulmasını
gerektiren hususların giderildiğini Bakanlığa yazılı olarak
bildirmesi hâlinde, en geç yedi gün içinde işyerinde
inceleme yapılarak işverenin talebi sonuçlandırılır.
(6) İşveren, işin
durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini
ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak
üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle
yükümlüdür.
İdari para cezaları ve uygulanması
MADDE 26 – (1) Bu Kanunun;
a) 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene her bir yükümlülük için ayrı ayrı ikibin
Türk Lirası,
b) 6 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince
belirlenen nitelikte iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi
görevlendirmeyen işverene görevlendirmediği her bir
kişi için beşbin
Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için aynı miktar,
diğer sağlık
personeli görevlendirmeyen işverene ikibinbeşyüz
Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için aynı miktar,
aynı fıkranın (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene her bir ihlal için ayrı ayrı binbeşyüz
Türk Lirası, (ç) bendine
aykırı hareket eden işverene yerine getirilmeyen her
bir tedbir için ayrı ayrı bin Türk Lirası,
c) 8 inci
maddesinin birinci ve altıncı fıkralarına aykırı hareket
eden işverene her bir ihlal için ayrı ayrı binbeşyüz
Türk Lirası,
ç) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre risk
değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene üçbin Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için dörtbinbeşyüz Türk Lirası, dördüncü fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene binbeşyüz Türk Lirası,
d) 11 ve 12 nci maddeleri hükümlerine
aykırı hareket eden işverene, uyulmayan her bir yükümlülük için bin Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için aynı miktar,
e) 14 üncü
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene her bir yükümlülük için ayrı ayrı binbeşyüz
Türk Lirası, ikinci fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene ikibin Türk Lirası, dördüncü fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen sağlık hizmeti
sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucularına ikibin Türk Lirası,
f) 15 inci
maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene,
sağlık gözetimine tabi tutulmayan veya sağlık raporu
alınmayan her çalışan için bin Türk Lirası,
g) 16 ncı maddesinde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene, bilgilendirilmeyen her bir çalışan için bin Türk Lirası,
ğ) 17 nci maddesinin bir
ila yedinci fıkralarında belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene her bir çalışan için bin Türk Lirası,
h) 18 inci
maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene,
her bir aykırılık için ayrı ayrı bin Türk Lirası,
ı) 20 nci maddesinin
birinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene bin Türk Lirası, üçüncü fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene binbeşyüz Türk Lirası,
i) 22 nci maddesinde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene her bir aykırılık için ayrı ayrı ikibin
Türk Lirası,
j) 23 üncü
maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bildirim yükümlülüklerini
yerine getirmeyen yönetimlere beşbin Türk Lirası,
k) 24 üncü
maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili konularda ölçüm, inceleme ve araştırma yapılmasına,
numune alınmasına veya eğitim kurumları ile
ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin kontrol ve
denetiminin yapılmasına engel olan işverene beşbin Türk Lirası,
1) 25 inci
maddesinde belirtilen yükümlülüklere göre işyerinin
bir bölümünde veya tamamında verilen durdurma kararına
uymayarak durdurulan işi yönetmelikte belirtilen şartları yerine
getirmeden devam ettiren işverene fiil başka bir suç oluştursa
dahi onbin Türk Lirası, altıncı fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene
ihlale uğrayan her bir çalışan için bin Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için aynı miktar,
m) 29 uncu maddesinde
belirtilen; büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan
işverene ellibin Türk Lirası, güvenlik
raporunu hazırlayıp Bakanlığın değerlendirmesine
sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine
Bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya
durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işverene seksenbin Türk Lirası,
n) 30 uncu
maddesinde öngörülen yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyen işverene, uyulmayan her hüküm için tespit
edildiği tarihten itibaren aylık olarak
bin Türk Lirası,
idari para
cezası verilir.
(2) Bu Kanunda
belirtilen idari para cezaları gerekçesi
belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu il müdürünce
verilir. Verilen idari para cezaları tebliğinden
itibaren otuz gün içinde ödenir. İdari para
cezaları tüzel kişiliği
bulunmayan kamu kurum ve kuruluşları adına da düzenlenebilir.
Hüküm
bulunmayan haller ve muafiyet
MADDE 27 – (1) Çalışanların tabi oldukları kanun hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda hüküm
bulunmayan hallerde 4857 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri uygulanır.
(2) Bu Kanuna göre düzenlenen
kağıtlar damga vergisinden, işlemler
harçtan müstesnadır.
(3) Bakanlık, bu
Kanuna göre yapılacak iş ve işlemlere
ait her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar
üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir,
bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi ve belge verebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Geçici Hükümler
Bağımlılık yapan maddeleri kullanma yasağı
MADDE 28 – (1) İşyerine, sarhoş veya uyuşturucu
madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya
uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
(2) İşveren; işyeri
eklentilerinden sayılan kısımlarda,
ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi şartlarla alkollü içki içilebileceğini
belirleme yetkisine sahiptir.
(3) Aşağıdaki çalışanlar için alkollü içki
kullanma yasağı uygulanmaz:
a) Alkollü içki yapılan işyerlerinde
çalışan ve işin gereği olarak üretileni
denetlemekle görevlendirilenler.
b) Kapalı kaplarda
veya açık olarak alkollü içki satılan veya
içilen işyerlerinde işin gereği alkollü içki içmek
zorunda olanlar.
c) İşinin
niteliği gereği müşterilerle
birlikte alkollü içki içmek zorunda olanlar.
Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi
MADDE 29 – (1) İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel
kaza oluşabilecek işyerleri için, işyerlerinin
büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik
raporu işveren tarafından hazırlanır.
(2) Güvenlik
raporu hazırlama yükümlülüğü
bulunan işveren, hazırladıkları güvenlik
raporlarının içerik ve yeterlilikleri Bakanlıkça incelenmesini
müteakip işyerlerini işletmeye açabilir.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler
MADDE 30 – (1) Aşağıdaki
konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle
düzenlenir:
a) İlgili
bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve
mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina
ve eklentileri, iş ekipmanı, işin her
safhasında kullanılan ve ortaya çıkan
maddeler, çalışma ortam ve şartları, özel risk
taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel
politika gerektiren grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve
postalar hâlinde çalışmalar,
sağlık kuralları bakımından daha
az çalışılması gereken işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme
odaları ve çocuk bakım yurtlarının
kurulması veya dışarıdan
hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme
gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim
ve izinler ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer
hususlar.
b) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
ile ilgili olarak;
1) Çalışan sayısı ve
tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak hangi işyerlerinde
işyeri sağlık ve güvenlik
biriminin kurulacağı, bu birimlerin fiziki şartları ile
birimlerde bulundurulacak donanım.
2) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi
ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev
alacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık
personelinin nitelikleri, işe alınmaları, görevlendirilmeleri,
görev, yetki ve sorumlulukları, görevlerini
nasıl yürütecekleri, işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin
yer aldığı tehlike sınıfı göz önünde
bulundurularak asgari çalışma süreleri, işyerlerindeki tehlikeli
hususları nasıl bildirecekleri, sahip oldukları
belgelere göre hangi işyerlerinde görev
alabilecekleri.
3) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
sunacak kişi, kurum ve kuruluşların; görev,
yetki ve yükümlülükleri, belgelendirilmeleri ve yetkilendirilmeleri
ile sunulacak hizmetler kapsamında yer alan sağlık gözetimi ve
sağlık raporları, kuruluşların fiziki şartları ile
kuruluşlarda bulundurulacak personel ve donanım.
4) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
sunan kişi, kurum ve kuruluşlardan işyeri
tehlike sınıfı ve çalışan sayısına göre; hangi
şartlarda hizmet alınacağı, görevlendirilecek
veya istihdam edilecek kişilerin sayısı, işyerinde
verilecek hizmet süresi ve belirlenen görevleri hangi hallerde işverenin
kendisinin üstlenebileceği.
5) İşyeri
hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık
personelinin eğitimleri ve belgelendirilmeleri, unvanlarına göre
kimlerin hangi sınıf belge alabilecekleri, işyeri
hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık
personeli eğitimi verecek kurumların
belgelendirilmeleri, yetkilendirilmeleri ile eğitim
programlarının ve bu programlarda görev
alacak eğiticilerin niteliklerinin belirlenmesi ve
belgelendirilmeleri, eğitimlerin sonunda yapılacak sınavlar ve
düzenlenecek belgeler.
c) Risk değerlendirmesi
ile ilgili olarak; risk değerlendirmesinin hangi işyerlerinde
ne şekilde yapılacağı, değerlendirme
yapacak kişi ve kuruluşların
niteliklerinin belirlenmesi, gerekli izinlerin verilmesi ve izinlerin iptal
edilmesi.
ç) Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak, işverenlerin
işyerlerinde bu Kanun kapsamında
yapmakla yükümlü oldukları kişisel maruziyete ve çalışma ortamına yönelik
gerekli kontrol, inceleme ve araştırmalar
ile fiziksel, kimyasal ve biyolojik etmenlerle ilgili ölçüm ve laboratuvar analizlerinin usul ve esasları ile bu ölçüm ve
analizleri yapacak kişi ve kuruluşların
niteliklerinin belirlenmesi, gerekli yetkilerin verilmesi ve verilen
yetkilerin iptali ile yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri.
d) Yapılan işin niteliği, çalışan sayısı, işyerinin büyüklüğü,
kullanılan, depolanan ve üretilen maddeler, iş ekipmanı ve işyerinin
konumu gibi hususlar dikkate alınarak acil durum planlarının hazırlanması, önleme,
koruma, tahliye, ilk yardım ve benzeri konular ile bu konularda görevlendirilecek
kişiler.
e) Çalışanlara
ve temsilcilerine verilecek eğitimler, bu eğitimlerin
belgelendirilmesi, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi
verecek kişi ve kuruluşlarda aranacak nitelikler ile
mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan işler.
f) Kurulun oluşumu, görev ve
yetkileri, çalışma usul ve esasları, birden çok kurul
bulunması hâlinde bu kurullar arasındaki
koordinasyon ve iş birliği.
g) İçişleri
Bakanlığı ile müştereken, işyerlerinde
işin durdurulması, hangi işlerde
risk değerlendirmesi yapılmamış olması
durumunda işin durdurulacağı, durdurma sebeplerini
gidermek için mühürlerin geçici olarak kaldırılması, yeniden
çalışmaya izin verilme şartları, acil
hallerde işin durdurulmasına karar verilinceye kadar geçecek sürede alınacak
tedbirlerin uygulanması.
ğ) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile müştereken,
büyük endüstriyel kazaların önlenmesi
ve etkilerinin azaltılması için alınacak tedbirler, büyük endüstriyel
kaza oluşabilecek işyerlerinin belirlenmesi ve sınıflandırılması, büyük kaza önleme
politika belgesi veya güvenlik raporunun hazırlanması ve
uygulanması, güvenlik raporunun olmaması,
incelenmek üzere Bakanlığa gönderilmemesi
veya Bakanlıkça yetersiz bulunması durumunda işin
durdurulması ve işin devamına izin
verilmesi.
(2) Birinci fıkranın (b)
bendine göre işyeri hekimi ve diğer sağlık
personeline dair çıkarılan yönetmelikte yer alan işyeri
hekimi ve diğer sağlık
personelinin eğitim programları, çalışma süreleri, görev ve
yetkilerine ilişkin hususlarda Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınır.
Belgelendirme, ihtar ve iptaller
MADDE 31 – (1) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
sunan, ölçüm ve analizleri yapan kişi, kurum,
kuruluşlar ve eğitim kurumları ile
ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri, bu kişi ve
kurumlara getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta ve ağır ihtar
olarak kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin doğrudan
veya ihtar puanları esas alınarak askıya alınması ve
iptaline dair usul ve esaslar Bakanlıkça
belirlenir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 32 – 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanununun;
a) 7 nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Geçici iş ilişkisi
kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına
sahiptir.”
b) 25 inci
maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer
alan “veya 84 üncü maddeye
aykırı hareket etmesi” ibaresi “, işyerine
sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak
gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması” şeklinde
değiştirilmiştir.
c) 71 inci
maddesinin üçüncü fıkrasında geçen “hafif işler”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, onaltı yaşını doldurmuş fakat onsekiz yaşını
bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit işlerde çalıştırılabilecekleri” ibaresi
eklenmiştir.
MADDE 33 – 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel
Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünde yer
alan “Baş İş Müfettişi” unvanlı kadrolar
“İş Başmüfettişi” olarak
değiştirilmiştir.
MADDE 34 – Ekli (I), (II) ve (III) sayılı
listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümüne
eklenmiş, ekli (IV) sayılı listede
yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmıştır.
MADDE 35 – 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununa ekli (II) sayılı cetvelin
“4. Başbakanlık ve Bakanlıklarda” bölümünde yer
alan “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ens.
Müd.” ibaresi “İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitü Müdürü” olarak
değiştirilmiştir.
MADDE 36 – 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek
madde eklenmiştir.
“Yayın zorunluluğu
EK MADDE 2 – Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel
televizyon kuruluşları ve radyolar; ayda en az altmış dakika
iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi,
sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri
konularında uyarıcı ve eğitici
mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar,
asgari otuz dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında olmak
üzere, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların
kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve
Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar, aylık altmış dakikalık süreye
dahil edilmez. Bu programlar, Bakanlık ve bağlı ve
ilgili kuruluşları, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
ile ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile
bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğinde
meslek kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanır veya
hazırlatılır. Hazırlanan programların, Bakanlığın
olumlu görüşü alındıktan sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
tarafından radyo ve televizyonlarda yayınlanması sağlanır.
Bu madde kapsamında yapılan yayınlar için
herhangi bir bedel ödenmez. Bu yayınların ve sürelerinin
denetimi Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca yapılır.”
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 37 – 4857 sayılı Kanunun
aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır:
a) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası.
b) 63 üncü
maddesinin dördüncü fıkrası.
c) 69 uncu
maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89,
95, 105 ve geçici 2 nci maddeler.
4857 sayılı Kanunun
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f)
bendinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliği hükümleri
saklı kalmak üzere” ifadesi
ile 98 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan
“85 inci madde kapsamındaki işyerlerinde
ise çalıştırılan her işçi için bin
Yeni Türk Lirası,” ifadesi
metinden çıkartılmıştır.
Atıflar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Diğer mevzuatta iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili olarak 4857 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu
Kanuna yapılmış sayılır.
Mevcut yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 4857 sayılı Kanunun
77 nci, 78 inci, 79 uncu, 80 inci, 81 inci ve 88
inci maddelerine göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri, bu Kanunda öngörülen yönetmelikler
yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya devam olunur.
Sağlık
raporları
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Çalışanlar için, 4857
sayılı Kanun ve diğer mevzuat gereği daha önce alınmış bulunan
periyodik sağlık raporları süresi
bitinceye kadar geçerlidir.
İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu
Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye
sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme
yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren dört yıl süreyle (B) sınıfı belgeye
sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi;
tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye
sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme
yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye
sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi
kaydıyla yerine getirilmiş sayılır.
6495 SAYILI KANUN İLE:
20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı
ve Güvenliği Kanununun geçici 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Bakanlık, usul ve esaslarını belirlemek
kaydıyla, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olanlara, Sosyal Güvenlik
Kurumuna ödenmiş olan prim gün sayısı ile sahip oldukları belge sınıfı gibi
hususları dikkate alarak üst sınıflardaki iş güvenliği uzmanlığı belgesi
alabilmeleri için fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl
içinde kullanılmak şartıyla en fazla iki sınav hakkı verilmesine dair
gerekli düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.”
Mevcut sertifika ve belgeler ile ihtar puanları
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu
Kanunun yayımı tarihinden önce Bakanlıkça verilen
işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı ve işyeri hemşiresi
sertifikası veya belgesi ile Türk Tabipleri Birliği tarafından
verilen işyeri hekimliği sertifikası
sahiplerinden belgeleri geçersiz sayılanlar, mevcut belge veya
sertifikalarını bu Kanunun yayımından
itibaren bir yıl içinde Bakanlıkça düzenlenecek
belge ile değiştirmeleri şartıyla bu
Kanunla verilen bütün hak ve yetkileri kullanabilirler. Aynı tarihten
önce eğitim kurumlarınca
verilen işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini
tamamlayanlardan eğitimleri geçersiz sayılanlar
ilgili mevzuata göre sınava girmeye hak kazanırlar. Hak
sahipliğinin tespitinde Bakanlık kayıtları esas alınır.
(2) Bu Kanunun
yayımı tarihinden önce haklarında
kesinleşmiş yargı kararı
bulunmayan eğitim kurumu ve ortak sağlık ve güvenlik
birimlerine uygulanan ihtar puanları, kayıtlarda
yer alan haliyle yeni yapılacak düzenlemeye aktarılır.
İşyeri hekimliği yapan kurum tabiplerine yapılan ücret ödemeleri
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Kamu
kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerde gerçekleştirilmiş olan işyeri
hekimliği ücreti ödemeleri nedeniyle kamu görevlileri
hakkında idari veya mali yargılama ve
takibat yapılamaz, başlatılanlar işlemden kaldırılır, bu ödemeler
geriye tahsil ve tazmin konusu edilemez.
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Bu
Kanunun yayımı tarihinde Baş İş Müfettişi
kadrolarında bulunanlar, hiçbir işleme
gerek kalmaksızın İş Başmüfettişi kadrolarına atanmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 8 – (1) Bu Kanunun
yayımlandığı tarihte İş Sağlığı ve Güvenliği Merkez
Müdürlüğünde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdürü ile İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdür Yardımcısı unvanlı
kadrolarda bulunanların görevleri, bu Kanunun yayımlandığı
tarihte sona erer ve bunlar en geç bir ay içinde
derece ve kademelerine uygun diğer kadrolara atanır.
Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya kadar, eski kadrolarına ait
aylık, ek gösterge ve her türlü zam ve
tazminatlar ile diğer mali haklarını almaya
devam eder. Söz konusu personelin atandıkları tarih
itibarıyla eski kadrolarına ilişkin
olarak en son ayda aldıkları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve
tazminatları, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin
(ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla
mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam
net tutarının (bu tutar sabit bir değer olarak
esas alınır); yeni atandıkları
kadrolara ilişkin olarak yapılan aylık, ek gösterge,
her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve
benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin
(ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla
mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam
net tutarından fazla olması hâlinde
aradaki fark tutarı, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark
kapanıncaya kadar ayrıca tazminat olarak ödenir.
Atandıkları kadro unvanlarında isteğe bağlı olarak
herhangi bir değişiklik olanlarla kendi istekleriyle başka
kurumlara atananlara fark tazminatı ödenmesine
son verilir.
(2) Bu Kanuna
ekli listelerde ihdas edilen kadrolardan boş bulunan 20 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, 100 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman
Yardımcısı, 40 Memur, 40 Veri Hazırlama ve
Kontrol İşletmeni ve 10 Mühendis kadrosuna, 21/12/2011
tarihli ve 6260 sayılı 2012 yılı Merkezi
Yönetim Bütçe
Kanundaki sınırlamalara tabi olmadan 2012 yılı içinde
atama yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 38 – (1) Bu Kanunun;
a) 6, 7 ve 8
inci maddeleri;
1) Kamu
kurumları ile 50’den az çalışanı
olan ve az tehlikeli sınıfta
yer alan işyerleri için yayımı
tarihinden itibaren iki yıl sonra,
2) 50’den
az çalışanı
olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta
yer alan işyerleri için yayımı
tarihinden itibaren bir yıl sonra,
3) Diğer
işyerleri için yayımı
tarihinden itibaren altı ay sonra,
6495 Sayılı Kanun
ile:
MADDE 56 – 6331
sayılı Kanunun 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“a) 6 ve 7 nci
maddeleri;
1) 4857 sayılı İş Kanununun mülga 81 inci
maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurumları ile 50’den az çalışanı
olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/7/2016 tarihinde,
2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok
tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/1/2014 tarihinde,
3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden
itibaren altı ay sonra,”
b) 9, 31, 33,
34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6, geçici 7 ve
geçici 8 inci maddeleri yayımı
tarihinde,
c) Diğer
maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay
sonra,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 39 – (1) Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
29/6/2012
(I)
SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro
Adedi
|
Toplam
|
GİH
|
İş Sağlığı ve Güvenliği
Uzmanı
|
3
|
120
|
120
|
GİH
|
İş Sağlığı ve Güvenliği
Uzman Yardımcısı
|
8
|
130
|
130
|
GİH
|
Memur
|
6
|
20
|
20
|
GİH
|
Memur
|
10
|
20
|
20
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve
Kontrol İşletmeni
|
6
|
20
|
20
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve
Kontrol İşletmeni
|
10
|
20
|
20
|
TH
|
Mühendis
|
5
|
10
|
10
|
TOPLAM
|
340
|
340
|
(II)
SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
GİH
|
İş Sağlığı ve Güvenliği
Enstitüsü Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
GİH
|
İş Sağlığı ve Güvenliği
Enstitüsü Müdür Yardımcısı
|
1
|
3
|
3
|
TOPLAM
|
4
|
4
|
(III)
SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : DÖNER SERMAYE
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
GİH
|
Sayman
|
1
|
1
|
1
|
GİH
|
İşletme Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
GİH
|
Şef
|
3
|
2
|
2
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve
Kontrol İşletmeni
|
4
|
2
|
2
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve
Kontrol İşletmeni
|
6
|
5
|
5
|
GİH
|
Veznedar
|
5
|
1
|
1
|
TOPLAM
|
12
|
12
|
(IV)
SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : TAŞRA
İPTAL EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
GİH
|
İşçi Sağlığı ve İş
Güvenliği Enstitü Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
GİH
|
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
Enstitü Müdür Yardımcısı
|
1
|
1
|
1
|
TOPLAM
|
2
|
2
|
|